Wednesday, August 11, 2010

Η αλήθεια για τους διορισμούς των εκπαιδευτικών

Τον τελευταίο καιρό είδαμε πολλές αψιμαχίες ανάμεσα στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και τους αδιόριστους εκπαιδευτικούς, και εύλογα δημιουργήθηκαν ερωτηματικά στην κοινή γνώμη, ιδιαίτερα μετά από την απορία συντελεστών του υπουργείου για το τι ακριβώς είναι "αδιόριστος εκπαιδευτικός". Η μόνιμη επωδός της Διαμαντοπούλου για να δικαιολογήσει τις πομφόλυγες του βαρύδγουπα ονομαζόμενου πολυνομοσχεδίου ήταν ένα συνοθύλεμα από αοριστολογίες του τύπου "ας δούμε πως θέλουμε τον εκπαιδευτικό, με το πιστοποιητικό του, με το μέντορά του, με το μέσο του", ακολουθούμενες από την απατηλή υπόσχεση της προϋπηρεσίας που δήθεν δε θα χαθεί.

Τι συνέβη άραγε πίσω από την έπαρση της επαγγελματίας πολιτικού και τις πολεμικές ιαχές των αδιόριστων εκπαιδευτικών;

Αρκετά χρόνια πριν υπήρχε η επετηρίδα των εκπαιδευτικών, όπου η κατάταξη γινόταν με βάση τη χρονολογία κτήσης του πτυχίου. Το κράτος δηλαδή αναγνώριζε ότι, για να έχει πάρει κάποιος πτυχίο, είχε αποκτήσει το μίνιμουμ των γνώσεων και ικανοτήτων που ήταν απαραίτητες για τη σχολική εκπαίδευση.

Θα μπορούσε άλλωστε εύλογα να ισχυριστεί κανείς ότι η κατοχή μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων δεν έχει να προσφέρει κάτι στη σχολική εκπαίδευση, γιατί ο καθηγητής που καλείται να διδάξει ένα σχολικό μάθημα κινείται σε ένα επίπεδο πολυπλοκότητας πολύ διαφορετικό αυτού της διδακτορικής έρευνας ή του μεταπτυχιακού επιπέδου.

Σίγουρα και την εποχή της επετηρίδας υπήρξαν κάποιοι που μυστηριωδώς σκαρφάλωσαν θέσεις, όμως αυτό δεν ήταν τίποτα μπροστά σε αυτό που θα ακολουθούσε.

Όπως κάθε Υπουργός Παιδείας που σέβεται τον εαυτό του, ο Αρσένης θέλησε να αφήσει πίσω του μία μεταρρύθμιση, μέρος της οποίας ήταν η κατάργηση της επετηρίδας και η καθιέρωση του ΑΣΕΠ. Ταυτόχρονα όμως με τη θέσπιση του ΑΣΕΠ εμφανίστηκε και η χρήση της προϋπηρεσίας ως προσόντος διορισμού.

Η έλευση του ΑΣΕΠ έγινε δεκτή με αντιδράσεις από τους περισσότερους, υπήρξαν όμως και ένθερμοι υποστηρικτές του. Αυτοί ήταν κυρίως νέοι σε ηλικία, που ήλπιζαν ότι με τις εξετάσεις αυτές θα μπορούσαν να υποσκελίσουν τους μεγαλύτερους σε ηλικία, και να επιτύχουν ένα γρήγορο διορισμό. Άλλωστε, η υπερπαραγωγή πτυχιούχων είχε ήδη αρχίσει να κάνει ορατές τις παρενέργειές της με πολλούς τρόπους, και κυρίως με τη συσσώρευση ανέργων.

Το αν οι εξετάσεις του ΑΣΕΠ είναι αδιάβλητες είναι γνωστό σε όλους τους παροικούντες στην Ιερουσαλήμ της εκπαίδευσης. Για να ικανοποιηθούν όμως όλοι οι έχοντες και κατέχοντες, δημιουργήθηκε και μία καινούρια επετηρίδα, αυτή της προϋπηρεσίας.

Πώς μπορούσε κάποιος να μπει σε αυτήν; Μα φυσικά έχοντας ήδη προϋπηρεσία. Το πρόβλημα της κότας και του αυγού είχε όμως τη λύση του που γνώριζαν καλά όσοι έπαιρναν προϋπηρεσία με διάφορους πλάγιους τρόπους ώστε να εισέλθουν στην επετηρίδα αυτή.

Οι τρόποι αυτοί ήταν αρκετοί: Τα εκκλησιαστικά λύκεια, τα προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας και πρόσθετης διδακτικής στήριξης, η Σιβιτανίδειος, η κλήση ως αναπληρωτή ή ωρομίσθιου υποσκελίζοντας άλλους, τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, τα ΤΑΔ και το πρόγραμμα Ολυμπιακής Παιδείας... Όλα αυτά έλαβαν χώρα επί ΠΑΣΟΚ, παράλληλα με το δήθεν αξιοκρατικό ΑΣΕΠ, και σε κάθε περίπτωση επωφελήθηκαν πολλοί, και όχι μόνο από τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ.

Με την πάροδο των χρόνων, τα άλλοτε δύσβατα και γνωστά σε λίγους μονοπάτια άρχισαν να γίνονται δρόμοι ευρείας κυκλοφορίας. Η έλευση της ΝΔ στην εξουσία έφερε ένα νέο κύμα διαφθοράς στη χώρα, που έγινε ιδιαίτερα αισθητό και στην εκπαίδευση, καθώς όλο και περισσότεροι επωφελήθηκαν, και με τρόπο όλο και περισσότερο προκλητικό.

Το αποτέλεσμα ήταν πολλοί να επιδιώξουν να αποκτήσουν και αυτοί μία ευκαιρία για διορισμό. Άλλοι παρακαλώντας, άλλοι απειλώντας, άλλοι πηγαίνοντας εκεί που δεν ήθελε να πάει κανένας άλλος, πολλοί κατάφεραν να αποκτήσουν κάποια προϋπηρεσία και να μπουν στις επετηρίδες, που τώρα πλέον είχαν πολλαπλασιαστεί και είχαν γίνει πολλές: 30μηνο, 24μηνο, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, ανάπηροι 67%, ασεπίτες... Και εκεί που κάποιοι εξασφάλιζαν 30 ώρες προϋπηρεσίας (και μισθού) την εβδομάδα, κάποιοι άλλοι με δυσκολία συγκέντρωναν κλάσματα μορίων, ελπίζοντας ότι σε βάθος χρόνου θα μπορέσουν να γίνουν αναπληρωτές πλήρους ωραρίου και τελικά να διοριστούν.

Σε όλους αυτούς πρέπει να προσθέσουμε και πολλούς που με δική τους απόφαση παρέμειναν αναπληρωτές, ώστε κάθε χρόνο να τους καλούν σε σχολείο της περιοχής τους και όταν διοριστούν να έχουν ήδη αρκετά μόρια ώστε να τοποθετηθούν στην περιοχή τους.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν, με τις ευλογίες του κομματικού συστήματος και του εκπαιδευτικού κατεστημένου, και με την πρωτοβούλία του ΠΑΣΟΚ, να δημιουργηθούν στρατιές αδιόριστων εκπαιδευτικών από κάθε πιθανή και απίθανη ειδικότητα, και αυτές να περιλαμβάνουν τόσο ευνοημένους όσο και απόκληρους του πελατειακού συστήματος. Είναι φυσικό πολλοί από αυτούς να απαιτούν τώρα δικαίωση για την άσκοπη ταλαιπωρία τόσων ετών στην οποία υπεβλήθησαν, καθώς το μέχρι τώρα σύστημα είχε καταλήξει να κρατά το μεγάλο πλήθος των αδιόριστων στο βυθό, από όπου κάποιοι λάμβαναν μία ώθηση και ανέβαιναν ραγδαία ως μπουρμπουλήθρες (κάποιοι θα επέλεγαν μία άλλη παρομοίωση).

Και με το "νέο" σύστημα που η Διαμαντοπούλου ευαγγελίζεται κάποιοι θα ευνοηθούν περισσότερο από τους άλλους. Αυτό άλλωστε είναι και το ζητούμενο: Καθώς το παλιό σύστημα έγινε γνωστό σε πολλούς που απαίτησαν μερίδιο, το ΠΑΣΟΚ δημιουργεί ένα νέο σύστημα, ώστε να απαλλαγεί από τους απαιτητικούς "παλιούς" και να μπορέσει να τοποθετήσει άλλους στις πρώτες θέσεις της ουράς.

Η μόνη λύση που θα μπορούσε να είναι δίκαιη αυτή τη στιγμή θα ήταν η επαναφορά της επετηρίδας με βάση τη χρονολογία κτήσης του πτυχίου, και στη συνέχεια να υπάρξουν κινήσεις για αλλαγή του τρόπου λειτουργίας του σχολείου. Κι αυτό γιατί αν κάποιος κατάφερε να περάσει από εισαγωγικές εξετάσεις και εξετάσεις δεκάδων μαθημάτων μέσα στο πανεπιστήμιο χωρίς να είναι ικανός, τότε ούτε άλλη μία εξέταση, αυτή του ΑΣΕΠ, θα ήταν έτσι κι αλλιώς σε θέση να πιστοποιήσει τις γνώσεις του ή τις ικανότητές του. Και είναι χαρακτηριστικό ότι οι παλαιότερες προτάσεις για προσμέτρηση του τεστ δεξιοτήτων αποσιωπήθηκαν, για να αντικατασταθούν με την προσμέτρηση του ECDL, το οποίο για τους περισσότερους εκπαιδευτικούς, αν όχι για όλους, έχει μικρή πρακτική σκοπιμότητα (αλλά μεγάλη για τη διατήρηση της αντίστοιχης εμπορικής δραστηριότητας).

Είναι απάνθρωπο το ίδιο κόμμα που ανάγκασε χιλιάδες ανθρώπους να μπουν σε αυτή τη συμπαιγνία να τους αντιμετωπίζει τώρα ως παρείσακτους, και να απαιτεί από αυτούς να μπουν σε μία άλλη διαδικασία με ακόμα πιο αμφίβολη έκβαση. Και όλα αυτά τη στιγμή που το μέλλον των γόνων των οικογενειών που κυβερνούν την Ελλάδα δε χρειάζεται να διέλθει από τέτοιες διελκυστινίδες.