Η ποιότητα των Ελλήνων πανεπιστημιακών

Ενδιαφέρον το άρθρο της Καθημερινής, και ουσιαστικά αντιπροσωπευτικό του συνόλου σχεδόν των "πανεπιστημιακών":

Γυμναστική, μαθηματικά, φιλοσοφία... Δεν θα ήταν δύσκολο για κάποιο ελεύθερο πνεύμα να βρει τη σύνδεση ανάμεσα στα τρία (τη μουσική που τα διαπνέει ίσως;), όμως το νήμα που θα τα ενώσει σε ετούτο εδώ το κείμενο είναι δυστυχώς εξαιρετικά πεζό. Ποια άλλη λέξη να περιγράψει την αποδεκτή (όπως όλα δείχνουν) από τους Ελληνες πανεπιστημιακούς πρακτική τής λογοκλοπής -της ξεδιάντροπης αντιγραφής, στην καθομιλουμένη- επιστημονικών συγγραμμάτων από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας;

Η πιο πρόσφατη από τις τρεις υποθέσεις που παρουσιάζουμε σήμερα λαμβάνει χώρα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και έχει ήδη πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Ο καταγγέλλων (τα στοιχεία του είναι στη διάθεση της «Κ»), αναπληρωτής καθηγητής ΤΕΦΑΑ, είχε συμμετάσχει στη διαδικασία εκλογής λέκτορα του πανεπιστημίου, ο οποίος κρινόταν για τη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή. «Ημουν ο μόνος από τους εκλέκτορες που τον καταψήφισε, γιατί εκτός της φανερής ανεπάρκειάς του, είχα ήδη υποψίες ότι τα έργα που είχε υποβάλει κάθε άλλο παρά πρωτότυπα ήταν», αναφέρει ο ίδιος. Ο συνάδελφός του, ωστόσο, εξελέγη με τις ψήφους των υπολοίπων. Ενα μήνα αργότερα, όμως, ένας ανώνυμος φάκελος φθάνει στο γραφείο του. «Περιείχε όλα τα αποδεικτικά της λογοκλοπής!». Ο αναπληρωτής καθηγητής αναζητεί τα πρωτότυπα βιβλία και, πράγματι, διαπιστώνει ότι η αντιγραφή έχει πάει... σύννεφο (συνολικά 500 σελίδες αντεγραμμένες). Αμέσως, προχώρησε σε αναφορά στον πρόεδρο του Τμήματος, ο οποίος ωστόσο, σύμφωνα με τον καταγγέλλοντα, τον παραπέμπει στο Δ. Σ. για «απρεπή συμπεριφορά». «Να μη σας τα πολυλογώ, αντί να γίνει ΕΔΕ για την υπόθεση που κατήγγειλα, ελέγχθηκα εγώ πειθαρχικά με την ανοχή της πρυτανικής αρχής». Ετσι, προσέφυγε στα δικαστήρια. Η υπόθεση θα εκδικαστεί στις 10 Φεβρουαρίου 2010.

Η δεύτερη περίπτωση αφορά επίσης το ΑΠΘ, το Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής αυτή τη φορά. Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος ζήτησε τον Σεπτέμβριο του 2007 την προκήρυξη θέσης εξέλιξής του στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Ως... δεν είθισται, υποψηφιότητα για τη θέση υπέβαλε και μία επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, η οποία και εξελέγη! Ο πρώτος υποψήφιος κατήγγειλε ως διάτρητη τη διαδικασία εκλογής, «δείχνοντας» ως υπαίτιο τον πρόεδρο του τμήματος, τον οποίο στο παρελθόν είχε καταγγείλει για κακοδιαχείριση. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η εκλογή της καθηγήτριας δεν αναιρέθηκε ακόμα και μετά τον πειθαρχικό έλεγχό της από το Πανεπιστήμιο Κύπρου με τη σοβαρή κατηγορία της λογοκλοπής (αφορά σύγγραμμα που είχε υποβάλει για την εκλογή της στο ΑΠΘ)! Και αυτή η υπόθεση βρίσκεται στα δικαστήρια.

Η τελευταία υπόθεση, πάντως, που λαμβάνει χώρα στο Πανεπιστήμιο Πατρών, έχει τελεσιδικήσει - και μάλιστα στον Αρειο Πάγο! Πρόκειται για μία άνευ προηγουμένου (μέχρι νεωτέρας) υπόθεση λογοκλοπής διατριβής πάνω στα μαθηματικά. Λέκτορας του ΕΜΠ διαπίστωσε ότι, αρκετά χρόνια μετά την υποβολή από τον ίδιο διατριβής στο Τμήμα Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Πατρών, έτερος υποψήφιος λέκτορας κατέθεσε στο ίδιο τμήμα την ίδια διατριβή, η οποία μάλιστα είχε εκπονηθεί υπό την εποπτεία του ίδιου καθηγητή! Ως όφειλε, ο πρώτος κατέθεσε μήνυση για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία επικυρώθηκε από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών. Ο καταδικασθείς λογοκλόπος προσέφυγε και στον Αρειο Πάγο, ο οποίος το 2003 απέρριψε την αίτησή του, καθιστώντας αμετάκλητη την ποινική καταδίκη του.

Το ιδιάζον στην προκειμένη περίπτωση, όπως αναφέρει στην «Κ» ο συνήγορος του λέκτορα, είναι ότι «εμφανίστηκαν στο δικαστήριο υπέρ του λογοκλέπτη καθηγητές του Πανεπιστημίου Πατρών, οι οποίοι εξετάστηκαν ως μάρτυρες υπερασπίσεως»! «Ιδιάζον;» σχολιάζουν οι εμπλεκόμενοι στις άλλες δύο υποθέσεις. «Κάθε άλλο. Δυστυχώς, αποτελεί πάγια τακτική των πανεπιστημιακών να συγκαλύπτουν τις υποθέσεις λογοκλοπής συναδέλφων τους, φθάνοντας ώς το σημείο να “κυνηγήσουν” όσους τις καταγγέλλουν»...

O κλέψας, του κλέψαντος

Το κύμα των καταγγελιών για κρούσματα λογοκλοπής στα ελληνικά ΑΕΙ πυροδότησε η αποκάλυψη πριν από λίγο καιρό από την «Κ» μίας ανάλογης τραγελαφικής υπόθεσης. Κατά τη διαδικασία εκλογής για τη θέση του αναπληρωτή καθηγητή σε μεγάλο πανεπιστήμιο, ο ένας εκ των δύο υποψηφίων διαπίστωσε ότι η πτυχιακή του εργασία βρισκόταν στο βιογραφικό του συνυποψηφίου του!

Το ενδιαφέρον έγκειται στο γεγονός ότι, παρά τις οχλήσεις του προς τα αρμόδια όργανα του πανεπιστημίου, αλλά και του υπουργείου Παιδείας, ο... ατυχήσας υποψήφιος βρήκε μόνο κλειστές πόρτες. Η θέση μάλιστα κατοχυρώθηκε στον συνάδελφό του. Ο ίδιος πάντως προσέφυγε στη δικαιοσύνη, αναζητώντας δικαίωση. Η υπόθεση εκκρεμεί.

Μία σύντομη περιήγηση πάντως στις «πανεπιστημιακές» σελίδες του Διαδικτύου θα οδηγήσει στην αποκάλυψη πληθώρας ανάλογων «μικρών σκανδάλων». «Ο κλέψας του κλέψαντος!», αναφέρουν με νόημα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαπιστωθεί η λογοκλοπή επιστημονικών συγγραμμάτων, ιδίως εάν τα πρωτότυπα είναι ξένα. Ακόμα όμως και αν συμβεί, το “Βυζάντιο” των ελληνικών ΑΕΙ θα τα κρατήσει κρυφά. Κανέναν δεν συμφέρει να αποκαλυφθεί ότι καθηγητές βρίσκονται στη θέση τους επειδή... αντέγραψαν τις διπλωματικές των φοιτητών τους!» Πράγματι, καθηγητής «συνελήφθη» να παρουσιάζει ως δική του τη διπλωματική εργασία φοιτητριών του...